75. Frá Fríðu

Hér er bloggfærsla frá systur minni en hún er með læst blogg þannig að ekkert þýðir að vísa í það. Ég fékk þá bara heimild til að afrita færsluna hingað, mér finnst hún sýna vel sjónarhorn þátttakenda í þessu sem hæst hefur borið í umræðunni hér um slóðir undanfarið.

Ella.

Rekstur

Það hefur víst ekki farið framhjá neinum að síðustu vikuna hefur veðrið hagað sér stórundarlega hér á klakanum.  Það fór að snjóa á mánudaginn fyrir tæpri viku, svo gríðarlega að snjó festi í byggð um mestallt Norðurland og á fjöllum fennti fé í kaf.  Og í Mývatnssveit.  Og á Þeistareykjum.  Þessar kindur eru ekki vanar því að geta bara leitað niður til byggða þegar veðrið versnar eins og hér í Eyjafirðinum og það átti jú eftir að fara illa.  Ég segi kannski ekki að þetta hafi endað með ósköpum, það á í rauninni eftir að koma í ljós hvernig þetta endar.  

Maður var búinn að fylgjast með fréttum af þessu og horfa á myndir af fólki grafa kindur úr fönn og langa til að hjálpa til.  En maður þurfti líka að vinna og brasa í þessu daglega lífi svona í miðri viku og maður eiginlega fylgdist bara með svona frekar aðgerðalaus.  En svo þegar systir sendi út tölvupóst á slatta af fólki þar sem kom fram að reka ætti safnið frá Þeistareykjum niður í rétt í gær, laugardag og það vantaði helling af fólki sem gæti gengið þessa 15 kílómetra, þá sagðist ég strax ætla að koma og var nokk sama þótt ég væri búin að lofa mér annað, ég aflýsti því bara.  Og svo skrifaði ég á facebook síðu Eyrarskokkara: Eru einhverjir fílhraustir Eyrarskokkarar til í að koma með mér í göngur í Aðaldalnum eldsnemma í fyrramálið. Bændur eru vanir að fara þetta á hestum, en það þarf að reka féð frá Þeistareykjum og niður í byggð og nú duga hestar engan veginn í þetta. Menn verða að fara fótgangandi. Það stendur til að búa til slóð með jarðýtu sem féð verður svo rekið eftir. Við erum að tala um að leggja af stað í nótt kl. hálffjögur frá Akureyri og síðan á að byrja að smala um 6. Það þarf að ganga (ekki hlaupa, féð þolir ekki að farið sé of hratt yfir) minnst 15 kílómetra í blautum snjó í rigningu. Og ekki er verra að fólk hafi eitthvað fengist við sauðfé. Hinsvegar er skilyrði að kunna að búa sig fyrir svona aðstæður (legghlífar, hlý föt, regnfatnaður o.s.frv...). Ég get tekið 3 með mér í bílnum.

Nokkrir svöruðu um hæl að þeir myndu vilja koma en gætu það ekki að ýmsum ástæðum.  Á endanum lögðum við Siggi af stað frá Akureyri klukkan hálfsex í gærmorgun, en tímasetningunni var seinkað um 90 mínútur.  Við vorum komin í Norðurhlíð klukkutíma seinna, þar var farið beint yfir í annan bíl ásamt Kjartani, Elsu og Agnari og keyrt áleiðis upp að Þeistareykjum þar sem safnið var í hólfi og beið.  Það var tilkomumikil sjón að sjá allar þessar kindur þarna í snjónum.  Maður hafði einhvernveginn búist við að þær væru eitthvað aumingjalegar en svo var nú ekki.  

Nú, svo var beðið svolítið eftir að allt fólkið skilaði sér þarna uppeftir og svo fengum við Agnars fólk það hlutverk að vera framarlega, meðfram safninu vinstra megin við það og helst áttum við að geta fylgt fyrstu kindum eftir.  Við áttum að gæta þess að kindurnar héldu sig á veginum þar sem hann var og ofan í jarðýtuslóðinni sem var búið að ryðja í snjónum þarna í gegn um fjöll og firnindi.  Þannig að við fórum og röðuðum okkur þar upp, svona með því millibili sem við álitum heppilegt.  En það kom nú fljótt í ljós að forystufénu lá þvílík reiðinnar ósköp á að maður þurfti að hlaupa eins hratt og maður gat þarna úti í snjónum.  Og við höfðum samt ekki við þeim.  En svo var nú stoppað einum fimm sinnum á leiðinni til að þétta hópinn og hvíla fólk og fé, sem var mjög misfrátt á fæti. 

 Það voru oft fullorðnar ær sem sneru vitlaust og fóru gegn straumnum jarmandi hátt.  Maður skilur það, þær voru að leita að lömbunum sínum.  En þótt þær gerðu þetta hafði það lítil áhrif á framgang mála.  Það var verra þegar forystuféð var ekki sammála og dreifði safninu.  Það gerðist bara fyrst, nokkrum sinnum, en svo var líka eins og kindurnar áttuðu sig allar á því til hvers var ætlast og þetta bara gekk eins og smurt.

 Það voru nokkur fjór/sexhjól og vélsleðar með í þessu og fólk fékk stundum far með þeim framar.  Ég gerði það nú aldrei, en Elsa segir að Kjartan hafi alltaf verið að því.  Á milli þess sem hann henti snjókúlum í fólk og fé.  Það var fyndið að sjá þannig aðferðir við smalamennskuna, hann var ekki einn um að henda snjó í kindurnar þegar þær voru að þvælast einhversstaðar þar sem þær áttu ekki að vera.  Þær tóku nú alveg mark á því.  Ég sjálf persónulega vil frekar segja þeim hvað þær eiga að gera.  Það hef ég alltaf gert og kindur og hundar og börn taka alltaf mark á því sem ég segi, jafnvel þótt aðrir reyni að halda því fram að þau skilji ekki mannamál. Kindurnar hlýddu líka þegar ég veifaði göngustöfunum mínum sem ég var með allan tímann.  Það var mjög fínt að hafa þá.

 Þarna stóð ég lengi upp á hól og beið, ég vissi að þegar ég kæmi niður á veg þyrfti ég að bíða ennþá lengur því það hafði teygst svo gríðarlega á safninu.  Ella hafði sagst ætla að koma þangað með kakó og kleinur og maður náttúrulega hlakkaði til þess, en ég vissi að hin þrjú úr Agnars liði voru svo langt á eftir mér að mér fannst kurteislegt að hinkra aðeins.  Manni varð ansi kalt af því að bíða svona, en það voru nokkrar klukkutíma pásur á leiðinni.

Allt í allt varð þetta meiriháttar lífsreynsla.  Stemmingin hjá fólkinu var frábær og ég held að öllum hafi verið létt að ná svona mörgum kindum á lífi.  Jafnvel þótt það hafi ekki verið nokkur leið að telja þetta.  Það voru merkilega fáar sem þoldu ekki gönguna og flestum þeirra var safnað á vagn bara strax í byrjun dags.  Annars kom það svolítið af sjálfu sér að kindurnar fóru á þeim hraða sem þeim hentaði.  Og ég er alveg viss um að þær vissu vel hvað var í gangi og þær vildu bara komast sem fyrst niður í byggð og gróður sem ekki var þakinn af snjó.

Já, og kannski maður klykki út með sögunni af Agnari sem hafði hér í fyrradag verið falið það verk að girða þar sem snjóskaflar náðu yfir girðinguna í hólfinu uppfrá.  Hann mætti á staðinn staura og net og ætlaði að lemja staur ofan í snjóinn, en þar var einhver fyrirstaða og sama hvað hann reyndi, staurinn hoppaði bara upp aftur.  Og þegar betur var að gáð, þá var þar undir gimbur sem náðist svo sprellifandi upp úr snjónum. Gimbur sem Agnar átti sjálfur!